-
1 занавес
мшаршау, ҡорма, ҡорған, пәрҙә -
2 диафрагма
1. ж анат.диафрагмакүкрәк эсен ҡорһаҡтан айырып торған шаршау2. ж опт.диафрагмафотоаппаратта һ.б. оптик приборҙарҙа уртаһы киңәйеп асыла, йә тарайып ябыла торған тимер шаршау -
3 акт
1. мдействие, событиеэш, хәрәкәт2. муказ, постановлениеакт3. мдокументакт4. м театр.бүлек, пәрҙә, шаршауакты гражданского состояния — гражданлыҡ хәле акттары (махсус дәүләт органдары тарафынан тыуыу, үлеү, никах, айырылышыу һ.б. факттарҙы теркәү)
-
4 бахрома
-
5 дать
1. сов.кого-чтобиреү, биреп тороу2. сов. с неопр.позволитьирек (мөмкинлек) биреү, рөхсәт итеү3. сов.повел.в знач. побудит. частицыҡайҙа, ҡанадай отдохну — ҡана, ял итеп алайым әле
дай я сам пойду — ҡана, үҙем барайым әле
дать волю рукам — ҡулды оҙайтыу, ҡулсырланыу
дать дорогу кому — юл күрһәтеү, тормош юлына сығарыу
дать жизнь — йән биреү, бала тыуҙырыу
дать знать — белгертеү, хәбәр итеү
дать маху: — 1) һынатыу
2) бирешеү; дать начало чему — башлап ебәреү, башланғысы булыу
дать понять — аңғартыу, һиҙҙереү
дать свет — яҡтылыҡ (ут) биреү, яҡтыртыу
дать себе труд — тырышып ҡарау, үҙеңде ышандырыу
дать слово: — 1) кому берәйһенә һөйләргә һүҙ биреү
2) вәғәҙә (һүҙ) биреү; дать стрекача (тягу) — табан ялтыратыу, шылыу
дать урок кому — һабаҡ (кәрәген) биреү, арт һабағын уҡытыу
дать шпоры — ҡабаландырыу, тиҙләтеү
как пить дать — һис һүҙһеҙ, һис шикһеҙ
не дать в обиду — арҡалау, яҡлашыу
ни дать ни взять — тап (тас), һуйып ҡаплаған
4. сов. чтоустроить, организоватьойоштороу5. сов.кого-чтопредоставитьбиреү6. сов. разг.определить возрастбиреү7. сов. чтопоручитьбиреү, ҡушыу8. сов. чтопоказатьбиреү, күрһәтеү9. сов. чтопринести как результатбиреү, килтереү10. сов. чтопроизвести, сделатьбиреү11. сов. о появлении чего-л. в чём-л.барлыҡҡа килеү, хасил булыу, -ланыу/-ләнеүдать осадок — төбөнә ултырыу, һарҡынды барлыҡҡа килеү
дать трещину — ярыҡ барлыҡҡа килеү, ек хасил булыу
дать осечку — атылмау, сағылмау
-
6 действие
1. сдеятельность, работаэш, эш итеү, эшмәкәрлек2. с юр.көс3. свлияние, воздействиетәьҫир, йоғонто4. собычно мн. действияпоступкиэш, эш итеү(ҙәр)5. ссобытияваҡиға, хәл6. с театр.часть драматического произведениякүренеш, шаршау7. с мат.ғәмәл -
7 завеса
1. жҡорған, пәрҙә, шаршау2. ж перен.пәрҙә, япмадымовая завеса — төтөн шаршауы (ниҙелер йәшереү, ҡаплап тороу өсөн яһалған ҡуйы төтөн)
приподнять (приоткрыть) завесу — асып һалыу, фаш итеү
-
8 завесить
-
9 задвинуть
1. сов. чтошыуҙырыу, шыуҙырып (этәреп, күсереп) ҡуйыу2. сов. чтошылдырып (тартып, этеп) ҡаплау, ябып ҡуйыу3. сов. чторазг.запереть чем-л.бикләү, бикләп ҡуйыу, бик һалыу -
10 задёрнуться
1. сов.тартылыу, төшөрөлөү, төшөрөп ҡуйылыу2. сов. перен.закрыться, заволочьсятомаланыу, ҡапланыу -
11 занавесить
-
12 занавеситься
сов.; разг.шаршау (ҡорма) менән ҡороп ҡуйыу, ҡапланыу -
13 отгородить
1. сов. кого-чтобүлеү, ышыҡлау, сик ҡуйыукәртә, ҡойма, шаршау һ.б. менән2. сов. кого-чтоперен.обособитьайырыу -
14 отгородиться
1. сов.бүленеү, ышыҡланыу, сикләнеү2. сов. перен.изолироватьсяситләшеү, айырылыу -
15 полог
1. мсымылдыҡ, шаршау2. мчего; перен.ҡараңғылыҡ -
16 портьера
жпортьер, шаршауҡалын тауарҙан ишек йә тәҙрә ҡормаһы -
17 раздвинуться
1. сов.асылыу, айырылыу, асылып (айырылып) китеү2. сов.икегә айырылыу, юл биреү3. сов.киңәйеп китеү, иркенәйеү -
18 раскрыться
1. сов.асылыу, асылып китеү2. сов.асылыу, йәйелеү, яҙылыу3. сов.өҫтөн асыу, асылыу4. сов.асылыу, йәйелеп (йәйрәп) ятыу5. сов. перен.беленеү, сиселеү, асылыу6. сов. перен.фаш ителеү, асылыу7. сов. разг.в карточных играхбаҫып бөтөрөү, баҫыу -
19 ширма
1. жширмайыйып күсермәле шаршау2. ж перен.пәрҙәышыҡ булып йөрөгән кеше
См. также в других словарях:
Шаршау эсе — (шаршау як) Хозяйственная половина четырехстенной башкирской избы (1), отделенная занавесью от жилой половины. (Термины российского архитектурного наследия. Плужников В.И., 1995) … Архитектурный словарь
Шаршау — Длинная занавесь, разделяющая башкирское жилище на чистую и кухонную половины. (Термины российского архитектурного наследия. Плужников В.И., 1995) … Архитектурный словарь
шаршау — 1. (Рес., Орын.) терезе пердесі. Терезенің ш а р ш а у ы н бір жағына сырып қойшы (Орын., Ад.). Терезелердің ш а р ш а ул а р ы түсіріліп, форточкалары жабылыпты («Окт. туы», 8.10.1958). 2. (Көкш., Еңб.) үйдің бір жағын бөліп тұратын перде. 3.… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шаршау — … Сүйек төсектің алдына кестелі ш а р ш а у керілген (Қ.Толыбаев, Әсет, 105). Оң жақта ш а р ш а у ы н а үкі таққан қызыл күрең патсайы шымылдық керулі тұр (Қ.Жұмаділов, Тағдыр., 267) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Шаршау саке — Нары против устья печи в четырехстенной башкирской избе (1). (Термины российского архитектурного наследия. Плужников В.И., 1995) … Архитектурный словарь
шаршау тары — (Ақт.: Тем., Жұр.) тарының ұсақ, майда түрі. Ұсақ болғанымен, ш а р ш а у т а р ы бәрінен дәмді келеді (Ақт., Тем.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қажып-шаршау — қажып шарша етістігінің қимыл атауы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
арма — (Түрікм.: Таш., Ашх., Мары, Тедж.; Қ орда, Арал) қуат, қайрат беруге айтылатын сөз немесе қошаметтеу, құрметтеу. Іске сәт, а р м а, Құлеке! (Түрікм., Тедж.). О, орақшылар, а р м а ң ы з, ораққа береке Қ орда., Арал). [Түрікменше армак шаршау (Рус … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жобау — (Гур., Маңғ.) шаршау, қатты шаршау, сілесі қату. Бүгін күн ыссы болды, жұмыс ауыр, ж о б а п қайттым. Қазір де тыныққам жоқ, ж о б а п отырмын (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сарсылу — (Қ орда: Қарм., Сыр., Шиелі) шаршау, көз майы таусыла шаршау. Осы балам күні түні оқиды, с а р с ы л у дегенді білмейді Қ орда., Сыр.). – Құтыбай, өлең айтшы, көңіл көтерші? – деді бір кезде, – сөзден іш толды құлақ с а р с ы д ы (Ғ. Мұст., Көз.… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
Башкирская Автономная Советская Социалистическая Республика — (Башкорт Автономиялы Совет Социалистик Республикасы) Башкирия (Башкортостан). В составе РСФСР. Образована 23 марта 1919. Площадь 143,6 тыс. км2. Население 3819 тыс. чел. (1970, перепись). В Б. 53 сельских района, 17 городов, 38 посёлков… … Большая советская энциклопедия